(3) الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
در باب تکرار این کلمات میتوان گفت ربوبیت خداوند دو جهت دارد: ربوبیت از موضع جباریت و از موضع رحیمیت.
جبار از ریشه جبر به معنای زورمدار است. و شاید پرسیده شود که ایا خدا در امر خلق و اداره عالم واقعا جبار نیست؟ حتما هست. مگر در طبیعت موجودی میتواند از حدودی که خدا برای او معیین کرده تجاوز کن
(2) الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَلَمِينَ
سپاس وستايش مخصوص خداوندى است كه پروردگار جهانيان است .
حمد در لغت به معنای ستایش و توصیف کمال است و فرق ان با مدح در این است که مدح برای توصیف کمال اختیاری (مانند علم- مهربانی-خلاقیت)و نیز برای کمال غیر اختیاری (مانند زیبایی منظره طبیعت یا چهره) است ولی حمد تنها برای کمال اختیاری است و چون خدا دارای کمالات اختیاری جمال و جلال است حمد به او اختصاص دارد.
بِسم اللّه الرّحمن الرّحيم
این آيه ازجايگاه خاصّى برخوردار است.
وتكرارآن درابتداى هرسوره،نشانه اهميّت آنست
سوره حمد
این سوره را سبع مثانی گفته اند =
سبع از ان جهت که با بِسم اللّه الرّحمن الرّحيم 7 ایه دارد.
مثانی(دوتایی)از ان جهت که در هر نمازی دو بار خوانده میشود و یا اینکه 2 بار نازل شده است(یکبار در مکه و یکبار در مدینه)